178 כֵּיוָן שֶׁהִזְמִין אַבְרָהָם אֶת גְּדוֹלֵי הַדּוֹר, יָרַד הַמְקַטְרֵג וְעָמַד עַל הַפֶּתַח כְּמוֹ עָנִי, וְלֹא הָיָה מִי שֶׁיַּשְׁגִּיחַ בּוֹ. אַבְרָהָם הָיָה מְשַׁמֵּשׁ אֶת אוֹתָם הַמְּלָכִים וְהַגְּדוֹלִים. שָׂרָה הֵינִיקָה בָנִים לְכֻלָּם, שֶׁלֹּא הָיוּ מַאֲמִינִים כְּשֶׁהוֹלִידָה, אֶלָּא אָמְרוּ, אֲסוּפִי הוּא, וְהֵבִיאוּ אוֹתוֹ מִן הַשּׁוּק. מִשּׁוּם כָּךְ הֵבִיאוּ אֶת בְּנֵיהֶם עִמָּם, וְנָטְלָה אוֹתָם שָׂרָה וְהֵינִיקָה אוֹתָם לִפְנֵיהֶם. זֶהוּ שֶׁכָּתוּב (שם) מִי מִלֵּל לְאַבְרָהָם הֵינִיקָה בָנִים שָׂרָה. בָּנִים וַדַּאי. וְהַמְקַטְרֵג הַהוּא עַל הַפֶּתַח. אָמְרָה שָׂרָה, צְחֹק עָשָׂה לִי אֱלֹהִים.
178 אַבְרָהָם כֵּיוָן דְּזָמִּין לְרַבְרְבֵי דָרָא, נָחַת מְקַטְרְגָא וְקָם עַל פִּתְחָא כְּגַוְונָא דְמִסְכְּנָא וְלָא הֲוָה מָאן דְּאַשְׁגַּח בֵּיהּ. אַבְרָהָם הֲוָה מְשַׁמֵשׁ לְאִנּוּן מַלְכִין וְרַבְרְבִין. שָרָה אוֹנִיקַת בְּנִין לְכֻלְּהוּ, דְּלָא הֲווֹ מְהֵמְנִין כַּד אִיהִי אוֹלִידַת אֶלָּא אָמְרוּ אֲסוּפִי הוּא וּמִן שׁוּקָא אַיְתִיאוּ לֵיהּ. בְּגִין כָּךְ אַתְיָין בְּנַיְיהוּ בַּהֲדַיְיהוּ וְנַטְלַת לוֹן שָׂרָה וְאוֹנִיקַת לוֹן קָמַיְיהוּ. הֲדָא הוּא דִכְתִיב, (בראשית כא) מִי מִלֵּל (דף יא ע''א) לְאַבְרָהָם הֵנִיקָה בָנִים שָׂרָה, בָּנִים וַדַּאי. וְהַהוּא מְקַטְרְגָא עַל פִּתְחָא. אָמְרָה (שרה) צְחוֹק עָשָׂה לִי אֱלהִים. מִיָּד סָלִיק הַהוּא מְקַטְרְגָא קַמֵּי קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא וְאָמַר לֵיהּ רִבּוֹן עָלְמָא אַתְּ אֲמַרְתְּ אַבְרָהָם אוֹהֲבִי, (הא אברהם) עֲבַד סְעוּדְתָּא וְלָא יָהַב לָךְ מִידִי, וְלָאו לְמִסְכְּנִי, וְלָא קָרִיב קָדָמָךְ אֲפִילּוּ יוֹנָה חַד. וְתוּ אָמְרַת שָׂרָה דְּחַיְיכַת בָּהּ.
keivan shehizmin avraham et gedolei hador, yarad hamkatreg ve'amad al hapetach kemo ani, velo hayah mi sheiashgiach bo. avraham hayah meshammesh et otam hammelachim vehagedolim. sarah heinikah vanim lechullam, shello ha'u ma'aminim kesheholidah, ella ameru, asufi hu, vehevi'u oto min hashuk. mishum kach hevi'u et beneihem immam, venatelah otam sarah veheinikah otam lifneihem. zehu shekatuv (shm) mi millel le'avraham heinikah vanim sarah. banim vada'y. vehamkatreg hahu al hapetach. amerah sarah, tzechok asah li elohim
avraham keivan dezammin leravrevei dara, nachat mekatrega vekam al pitcha kegavevna demiskena vela havah ma'n de'ashgach beih. avraham havah meshamesh le'innun malchin veravrevin. sharah onikat benin lechullehu, dela havo mehemenin kad ihi olidat ella ameru asufi hu umin shuka ayti'u leih. begin kach atyayn benayeyhu bahadayeyhu venatlat lon sarah ve'onikat lon kamayeyhu. hada hu dichtiv, (vr'shyt ch) mi millel (df y '') le'avraham henikah vanim sarah, banim vada'y. vehahu mekatrega al pitcha. amerah (shrh) tzechok asah li elhim. miad salik hahu mekatrega kammei kudesha berich hu ve'amar leih ribon alema at amart avraham ohavi, (h vrhm) avad se'udetta vela yahav lach midi, vela'v lemiskeni, vela kariv kadamach afillu yonah chad. vetu amerat sarah dechayeychat bah
179 מִיָּד עָלָה הַמְקַטְרֵג הַהוּא לִפְנֵי הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, וְאָמַר לוֹ: רִבּוֹן הָעוֹלָם, אַתָּה אָמַרְתָּ אַבְרָהָם אוֹהֲבִי, עָשָׂה סְעוּדָה וְלֹא נָתַן לְךָ דָּבָר וְלֹא לָעֲנִיִּים, וְלֹא הִקְרִיב לְפָנֶיךָ אֲפִלּוּ יוֹנָה אַחַת. וְעוֹד, אָמְרָה שָׂרָה שֶׁצָּחַקְתָּ בָּהּ. אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא: מִי בָּעוֹלָם כְּאַבְרָהָם? וְלֹא זָז מִשָּׁם עַד שֶׁבִּלְבֵּל כָּל אוֹתָהּ שִׂמְחָה, וְצִוָּה הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לְהַקְרִיב אֶת יִצְחָק קָרְבָּן, וְנִגְזַר עַל שָׂרָה שֶׁתָּמוּת עַל צַעַר בְּנָהּ. כָּל אוֹתוֹ הַצַּעַר גָּרַם שֶׁלֹּא נָתַן דָּבָר לָעֲנִיִּים.
179 אָמַר לֵיהּ קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא מָאן בְּעָלְמָא כְּאַבְרָהָם. וְלֹא זָז מִתַּמָּן, עַד דְּבִלְבֵּל כָּל הַהִיא חֶדְוָה, וּפַקִּיד קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא לְמִקְרַב לְיִצְחָק קָרְבְּנָא, וְאִתְגְּזַר עַל שָׂרָה דְּתָמוּת עַל צַעֲרָא דִּבְרָהּ. כָּל הַהוּא צַעֲרָא גָּרִים, דְּלָא יָהִיב מִידִי לְמִסְכְּנֵי.
miad alah hamkatreg hahu lifnei hakkadosh baruch hu, ve'amar lo: ribon ha'olam, attah amarta avraham ohavi, asah se'udah velo natan lecha davar velo la'aniim, velo hikriv lefaneicha afillu yonah achat. ve'od, amerah sarah shetzachakta bah. amar lo hakkadosh baruch hu: mi ba'olam ke'avraham? velo zaz misham ad shebilbel kal otah simchah, vetzivah hakkadosh baruch hu lehakriv et yitzchak kareban, venigzar al sarah shettamut al tza'ar benah. kal oto hatza'ar garam shello natan davar la'aniim
amar leih kudesha berich hu ma'n be'alema ke'avraham. velo zaz mittamman, ad devilbel kal hahi chedvah, ufakkid kudesha berich hu lemikrav leyitzchak karebena, ve'itgezar al sarah detamut al tza'ara divrah. kal hahu tza'ara garim, dela yahiv midi lemiskenei
180 פָּתַח רַבִּי שִׁמְעוֹן וְאָמַר, מַהוּ שֶּׁכָּתוּב (ישעיה לח) וַיָּסֵב חִזְקִיָּהוּ פָּנָיו אֶל הַקִּיר וַיִּתְפַּלֵּל אֶל ה' - בֹּא תִרְאֶה כַּמָּה הוּא הַכֹּחַ הֶחָזָק שֶׁל הַתּוֹרָה וְכַמָּה הוּא עֶלְיוֹן עַל הַכֹּל. שֶׁכָּל מִי שֶׁמִּשְׁתַּדֵּל בַּתּוֹרָה, לֹא פוֹחֵד מֵעֶלְיוֹנִים וְתַחְתּוֹנִים, וְלֹא פוֹחֵד מֵחֳלָאִים רָעִים שֶׁל הָעוֹלָם, מִשּׁוּם שֶׁהוּא אָחוּז בְּעֵץ הַחַיִּים וְלוֹמֵד מִמֶּנּוּ בְּכָל יוֹם.
180 פָּתַח רִבִּי שִׁמְעוֹן וְאָמַר מַאי דִכְתִיב, (ישעיה לח) וַיַּסֵּב חִזְקִיָּהוּ פָּנָיו אֶל הַקִּיר וַיִּתְפַּלֵּל אֶל ה'. תָּא חֲזֵי, כַּמָּה הוּא חֵילָא תַּקִּיפָא דְאוֹרַיְיתָא, וְכַמָּה הוּא עִלָּאָה עַל כֹּלָא. דְּכָל מַאן דְּאִשְׁתַּדַּל בְּאוֹרַיְיתָא לָא דָּחִיל מֵעִילָּאֵי וּמִתַּתָּאֵי. וְלֹא דָּחִיל מִמַּרְעִין בִּישִׁין דְּעַלְמָא. בְּגִין דְּאִיהוּ אָחִיד בְּאִילָנָא דְחַיֵּי וְיַלִּיף מִינֵּיהּ בְּכָל יוֹמָא.
patach rabi shim'on ve'amar, mahu shekatuv (ysh'yh lch) vayasev chizkiahu panav el hakkir vayitpallel el 'he - bo tir'eh kammah hu hakoach hechazak shel hattorah vechammah hu elyon al hakol. shekal mi shemmishttadel battorah, lo foched me'elyonim vetachttonim, velo foched mechola'im ra'im shel ha'olam, mishum shehu achuz be'etz hachayim velomed mimmennu bechal yom
patach ribi shim'on ve'amar ma'y dichtiv, (ysh'yh lch) vayassev chizkiahu panav el hakkir vayitpallel el 'he. ta chazei, kammah hu cheila takkifa de'orayeyta, vechammah hu illa'ah al kola. dechal ma'n de'ishttadal be'orayeyta la dachil me'illa'ei umittatta'ei. velo dachil mimmar'in bishin de'alma. begin de'ihu achid be'ilana dechayei veyallif minneih bechal yoma