64

 64 וּבַדַּרְגָּה הַזּוֹ לֹא יָכוֹל אַבְרָהָם לְהֵאָחֵז בָּהּ עַד שֶׁיִּכָּנֵס לָאָרֶץ, שֶׁשָּׁם יְקַבֵּל אֶת הַדַּרְגָּה הַהִיא. כְּמוֹ כֵן כָּתוּב (שמואל-ב ב) וַיִּשְׁאַל דָּוִד בַּה' לֵאמֹר הַאֶעֱלֶה בְּאַחַת מֵעָרֵי יְהוּדָה וַיֹּאמֶר ה' עֲלֵה וַיֹּאמֶר דָּוִד אָנָה אֶעֱלֶה וַיֹּאמֶר חֶבְרוֹנָה. וְכִי כֵּיוָן שֶׁמֵּת שָׁאוּל וְהַמַּלְכוּת רְאוּיָה לְדָוִד, לָמָּה לֹא קִבֵּל אֶת הַמַּלְכוּת מִיָּד עַל כָּל יִשְׂרָאֵל?.

 64 וְהַאי דַרְגָא לָא יָכִיל אַבְרָהָם לְאִתְאַחֲדָא בֵּיהּ עַד דְּיֵיעוּל לְאַרְעָא דְּתַמָּן יְקַבֵל לֵיהּ לְהַהוּא דַרְגָא, כְּגַוְונָא דָא כְּתִיב, (שמואל ב ב) וַיִּשְׁאַל דָּוִד בַּיְיָ לֵאמֹר הַאֶעֱלֶה בְּאַחַת מֵעָרֵי יְהוּדָה וַיֹּאמֶר יְיָ עֲלֵה וַיֹּאמֶר אָנָה אֶעֱלֶה וַיֹּאמֶר חֶבְרוֹנָה. וְכִי כֵּיוָן דְּמִית שָׁאוּל וּמַלְכוּתָא אִתְחֲזֵי לְדָוִד אַמַּאי לָא קַבִּיל מַלְכוּתָא מִיָּד עַל כָּל יִשְׂרָאֵל.

uvadargah hazzo lo yachol avraham lehe'achez bah ad sheiikanes la'aretz, shesham yekabel et hadargah hahi. kemo chen katuv (shmv'l-v v) vayish'al david ba'he le'mor ha'e'eleh be'achat me'arei yehudah vayo'mer 'he aleh vayo'mer david anah e'eleh vayo'mer chevronah. vechi keivan shemmet sha'ul vehammalchut re'uyah ledavid, lammah lo kibel et hammalchut miad al kal yisra'el

veha'y darga la yachil avraham le'it'achada beih ad deyei'ul le'ar'a detamman yekavel leih lehahu darga, kegavevna da ketiv, (shmv'l v v) vayish'al david ba'adonay le'mor ha'e'eleh be'achat me'arei yehudah vayo'mer adonay aleh vayo'mer anah e'eleh vayo'mer chevronah. vechi keivan demit sha'ul umalchuta itchazei ledavid amma'y la kabil malchuta miad al kal yisra'el

65

 65 אֶלָּא הַכֹּל הוּא סוֹד שֶׁל חָכְמָה, מִשּׁוּם שֶׁדָּוִד אֵין לוֹ לְקַבֵּל מַלְכוּת אֶלָּא עַד שֶׁיִּתְחַבֵּר עִם הָאָבוֹת שֶׁהֵם בְּחֶבְרוֹן, וְאָז יְקַבֵּל בָּהֶם מַלְכוּת. וְעַל כֵּן הִתְעַכֵּב שָׁם שֶׁבַע שָׁנִים, כְּדֵי שֶׁיְּקַבֵּל מַלְכוּת כָּרָאוּי, וְהַכֹּל בְּסוֹד הַחָכְמָה וּכְדֵי שֶׁיְּתַקֵּן אֶת מַלְכוּתוֹ. כְּמוֹ כֵן אַבְרָהָם לֹא נִכְנַס לִבְרִיתוֹ שֶׁל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עַד שֶׁנִּכְנַס לָאָרֶץ.

 65 אֶלָּא כֹּלָּא רָזָא דְחָכְמְתָא אִיהוּ, בְּגִין דְּדָוִד לֵית לֵיהּ לְקַבְּלָא מַלְכוּתָא אֶלָּא עַד דְּיִתְחַבַּר בַּאֲבָהָן דְּאִנּוּן בְּחֶבְרוֹן וּכְדֵין בְּהוּ יְקַבֵּל מַלְכוּתָא. וְעַל דָּא אִתְעַכַּב תַּמָּן שְׁבַע שְׁנִין בְּגִין דִּיקַבֵּל מַלְכוּתָא כְּדְקָא יְאוּת וְכֹלָּא בְּרָזָא דְּחָכְמְתָא וּבְגִין דִּיתַקֵּן מַלְכוּתֵיהּ. כְּגַוְונָא דָא אַבְרָהָם לָא עָאל בְּקִיּוּמָא דְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא עַד דְּעָאל לְאַרְעָא.

ella hakol hu sod shel chachemah, mishum shedavid ein lo lekabel malchut ella ad sheiitchaber im ha'avot shehem bechevron, ve'az yekabel bahem malchut. ve'al ken hit'akev sham sheva shanim, kedei sheiekabel malchut kara'uy, vehakol besod hachachemah uchedei sheietakken et malchuto. kemo chen avraham lo nichnas livrito shel hakkadosh baruch hu ad shennichnas la'aretz

ella kolla raza dechachemeta ihu, begin dedavid leit leih lekabela malchuta ella ad deyitchabar ba'avahan de'innun bechevron uchedein behu yekabel malchuta. ve'al da it'akav tamman sheva shenin begin dikabel malchuta kedeka ye'ut vecholla beraza dechachemeta uvegin ditakken malchuteih. kegavevna da avraham la a'l bekiuma dekudesha berich hu ad de'a'l le'ar'a

66

 66 רְאֵה מַה כָּתוּב, וַיַּעֲבֹר אַבְרָם בָּאָרֶץ. וַיַּעֲבֹר? וַיֵּלֶךְ הָיָה צָרִיךְ לִהְיוֹת! אֶלָּא כָּאן הוּא רֶמֶז הַשֵּׁם הַקָּדוֹשׁ שֶׁנֶּחְתָּם בּוֹ הָעוֹלָם בְּשִׁבְעִים וּשְׁתַּיִם אוֹתִיּוֹת חֲקוּקוֹת שֶׁכֻּלָּן בַּשֵּׁם הַזֶּה. כָּתוּב כָּאן וַיַּעֲבֹר, וְכָתוּב שָׁם (שמות לד) וַיַּעֲבֹר ה' עַל פָּנָיו וַיִּקְרָא.

 66 חָמֵי מַה כְּתִיב וַיַּעֲבֹר אַבְרָם בָּאָרֶץ. וַיַּעֲבֹר וַיֵּלֶךְ מִבָּעֵי לֵיהּ, אֶלָא הָכָא הוּא רֶמֶז שְׁמָא קַדִּישָׁא דְּאִתְחַתִּים בֵּיהּ עָלְמָא בְּע''ב אַתְוָון גְּלִיפָן דְּכֻלְהוּ בִּשְׁמָא דָא. כְּתִיב הָכָא וַיַּעֲבֹר וּכְתִיב הָתָם (שמות לה) וַיַּעֲבֹר יְיָ עַל פָּנָיו וַיִּקְרָא:

re'eh mah katuv, vaya'avor avram ba'aretz. vaya'avor? vayelech hayah tzarich lihyot! ella ka'n hu remez hashem hakkadosh shennechttam bo ha'olam beshiv'im ushettayim otiot chakukot shekullan bashem hazzeh. katuv ka'n vaya'avor, vechatuv sham (shmvt ld) vaya'avor 'he al panav vayikra

chamei mah ketiv vaya'avor avram ba'aretz. vaya'avor vayelech miba'ei leih, ela hacha hu remez shema kadisha de'itchattim beih alema be''v atvavn gelifan dechulhu bishma da. ketiv hacha vaya'avor uchetiv hatam (shmvt lh) vaya'avor adonay al panav vayikra